Cerkiew św. Nikity Męczennika w Kostomłotach

Niedaleko Kodnia w województwie lubelskim znajduje się niewielka wieś Kostomłoty, postanowiliśmy tam podjechać z uwagi na niezwykłe miejsce, które się tam znajduje. Mieści się w tutejszej cerkwi jedyna na świecie parafia katolicka obrządku bizantyjsko-słowiańskiego tzw neounicka. Miejsce to zrobiło na mnie ogromne wrażenie, w głównej mierze za sprawą ówczesnego proboszcza ks Zbigniewa, który bardzo obrazowo opowiedział o parafii, unii brzeskiej i historii tego miejsca.

 

Na parking w Kostomłotach przyjechaliśmy za szybko, inna grupa była jeszcze w cerkwi. Postanowiliśmy wybrać się na krótki spacer w stronę rzeki Bug, po drodze spotykając stado sarenek, ale nie o Bugu i sarenkach miało być. Gdy wysiadłam na parkingu moją uwagę przykuła niewielka kapliczka, w środku ze studnią i pięknymi malowidłami.

 

 

Jak się dowiedziałam jest to Kaplica Chrztu Pańskiego oddana do użytku w czerwcu 2017 roku. Gdy katolicy obchodzą 6 stycznia święto Trzech Króli, tutejsi parafianie obchodzą święto Chrztu Pańskiego albo święto Jordanu. Dawniej parafianie z proboszczem chodzili nad Bug i tam odbywał się obrzęd poświęcenia wody, obecnie woda jest święcona przy studni.   

Cerkiew w Kostomłotach powstała w 1631 roku, wybudowana jako unicka, przez lata 1875 - 1927 była prawosławna. W 1927 roku na wniosek części parafian erygowano znów parafię grekokatolicką obrządku bizantyjsko-słowiańskiego (neounicką).

Patronem cerkwi jest św Nikita Męczennik inaczej zwany Nicetas Got, święty kościoła katolickiego i prawosławnego. Jako ciekawostkę wspomnę, że święty jest patronem greckiej wyspy Nisiros, którą miała okazje odwiedzić, będzie o tym okazja kiedyś napisać.

W świątyni znajduje się piękna ikona św Nikity Na jej rewersie można przeczytać następująca dedykację: „ Obraz ten dla nowo pobudowanej cerkwi unickiej w Kostomłotach ofiarowała Teodora z Pryłuk z mężem i synami 1631 r."

Dwa razy w roku dobywają się tu odpusty, które cieszą się dużym powodzeniem. Parafia jest wówczas licznie odwiedzana przez pielgrzymów. W połowie września dobywa się odpust św Nikity, a w czerwcu bł. męczenników z Pratulina. 

Od kilku lat parafia w Kostomłotach w dniach poprzedzających czerwcowy odpust ku czci bł. Męczenników z Pratulina organizuje pieszą pielgrzymkę do Pratulina. W pielgrzymce biorą udział katolicy obu obrządków łacińskiego i greckiego, reprezentując Polskę, Białoruś i Ukrainę. 

To właśnie w Pratulinie parę lat temu miałam okazję pierwszy raz słyszeć o unitach, gdyż 13 błogosławionych męczenników z Pratulina było unitami. Kościół Unicki jest to chrześcijańska wspólnota wyznaniowa, która przyłączyła się do Kościoła katolickiego na podstawie umowy podpisanej podczas Unii Brzeskiej w 1596 roku w Brześciu Lubelskim. 

 

 

W rama tej umowy unici zachowali swój ryt liturgiczny jednocześnie przyjmując prymat papieża. Decyzją cara w 1875 roku Kościół Unicki na terenie Królestwa Polskiego został włączony do kościoła prawosławnego. Dopiero w 1927 na prośbę mieszkańców biskup siedlecki erygował parafie neounicką.

Kościół neounicki w Polsce to kościół obrządku bizantyjsko - słowiańskiego działający na terenie diecezji siedleckiej. Od 2016 roku opiekę biskupią sprawuję biskup siedlecki.

Według stanu na rok 2017 kiedy miała okazję tam być parafia w Kostomłotach jest jedyną parafią w neounicką w Polsce i na ten czas miała 124 wiernych. 

Liturgię w rycie bizantyjsko-słowiańskim przeważnie sprawują kapłani birytualiści – jednym z nich jest obecny proboszcz w Kostomłotach, ksiądz Piotr Witkowicz.

Ówczesny proboszcz parafii w Kostomłotach ks. Zbigniew bardzo ciekawie opowiadał o parafii, unitach i unii brzeskiej. Na koniec naszego spotkania wszystkich pobłogosławił. To spotkanie na długo zostanie w mej pamięci, rzadko zdarza się tak ciekawa i charyzmatyczna postać jak ks Zbigniew, która ma taki wielki dar opowiadania.

Przy parafii znajduje się sklepik z pamiątkami, można tu nabyć ikony, książki i dewocjonalia. Dodatkowo parafia dysponuje bazą turystyczno-campingową.

Wybierając się do cerkwi w Kostomłotach warto wcześniej zadzwonić i uzgodnić termin, ponieważ ksiądz, który oprowadza pełni również inne funkcje w parafii. Na stronie internetowej znajdują się informacje dotyczące kontaktu.

Wszystko co dobre szybko się kończy i powoli żegnamy Kostomłoty i jedziemy dalej. Wizyta ta zrobiła na mnie ogromne wrażenie i długo pozostanie w mojej pamięci.

Dziękuję za Wasze odwiedziny i pozostawione komentarze.